Hard trainen. Het is iets wat verbonden staat met fitnesswedstrijden. Maar hoe goed is het voor het lichaam? Hoe ontstaan de schouderblessures die zoveel atleten hebben? Fysiotherapeut Nick Levering, werkzaam bij Physiomotion in Rotterdam, is drie jaar fysiotherapeut. Zijn interesse ligt in het herstellen en verbeteren van klachten op het gebied van verschillende sporten waaronder bodybuilding. Hij beantwoordt zeven vragen over trainen.
Foto: Physiomotion
Wedstrijdatleten sporten meestal zes à zeven keer per week, soms zelfs meerdere keren op een dag. Hoe goed is dat voor het lichaam?
“Zes à zeven keer in de week trainen kan je scharen onder topsport. Topsport op zichzelf is niet gezond voor het lichaam. Dit komt omdat het lichaam tijdens trainingen veel te verduren krijgt. Zowel spieren en pezen als de banden en botstructuren krijgen grote piekbelastingen. Deze belastingen liggen soms te hoog waardoor blessures kunnen ontstaan. De meeste topsporters stoppen dan ook tussen de dertig en veertig jaar en bouwen daarna de belasting af tot acceptabele normen van het lichaam.”
Welke consequenties heeft het voor de spieren en pezen dat er zo hard getraind wordt?
“Spierweefsel heeft het vermogen om tot een bepaalde lengte te verlengen. Dit geeft de mogelijkheid om tijdens trainingen volledige bewegingen uit te voeren, beter bekend als range of motion bewegingen. Wanneer je traint maak je de spieren korter. Als je deze spieren niet verlengt na een training, wordt de bewegingsruimte beperkt. Dit vergroot de kans om een blessure zoals een spierverrekking of spierscheur op te lopen. Uiteraard kan dit ook andersom. Wanneer iemand te grote bewegingen maakt en wel volledige flexibiliteit heeft, is er ook kans op een scheur.
Pezen en banden hebben ook een verlengvermogen, alleen is deze beperkter dan bij een spier. Wanneer een pees belast wordt in een draai-, compressie- of verlengbewegingen ontstaat de kans dat de pees deels scheurt of geheel afscheurt. Zowel een spierscheur als een peesscheur zijn hardnekkige blessures waar een lange tijd van herstel aan vastzit.”
Vlak voor de wedstrijd gaan de atleten heel laag zitten in hun koolhydraten, de zogenaamde cut fase. Hoe reageert het lichaam op een training als het niet alle bouwstoffen heeft?
“Het lichaam kan hier verward op reageren, maar dit is wel verschillend per persoon. In deze fase kunnen de spieren soms niet genoeg energie krijgen waardoor de groei stagneert. Mensen kunnen zich slap voelen en soms zelfs knock-out gaan, omdat het lichaam de energie die het nodig heeft niet krijgt. Het beste is dan ook om niet abrupt te stoppen, maar het lichaam te laten wennen aan de verandering zodat deze zich kan aanpassen aan de nieuwe situatie.”
Bij veel wedstrijdatleten lees je dat ze vaak blessures hebben, voornamelijk schouder en knieblessures (meeste blessures zijn bij de pezen). Waarom is het vaak dat atleten op deze plekken last hebben?
“Atleten hebben vaak blessures door de volgende factoren: Verminderde flexibiliteit, te weinig specifieke kracht ontwikkeling of foutieve uitvoering van de oefening. Al deze factoren hebben een relatie met elkaar, maar kunnen ook onafhankelijk van elkaar werkzaam zijn. Terugkerend gedrag is het voornaamste probleem van langere blessures. Om een blessure niet terug te laten komen moeten al de factoren die verantwoordelijk zijn voor de blessure aangepakt worden. Wanneer een factor niet wordt aangepakt bestaat de kans dat de blessure nogmaals terugkeert.”
Atleten hebben allemaal hun eigen visie van goed trainen en de uitvoering van oefeningen. Hoe belangrijk vind jij een goede uitvoering van de oefening?
“Ik vind trainen zeer belangrijk, maar de uitvoering van een oefening nog vele malen
belangrijker. Wanneer je de oefening niet goed uitvoert volgens de lijnen van het lichaam ontstaat de kans van ondertraining, spierdisbalans en uiteraard kunnen blessures weer mee spelen.”
Foto: Physiomotion
Veel atleten plaatsen op hun facebookpagina of instagramprofiel korte filmpjes van hun trainingen. De techniek is hier niet altijd zoals het zou moeten. Welke winst zou er te behalen zijn als atleten efficiënter zouden trainen?
“Persoonlijk irriteert het mij wanneer een oefening op een belachelijke wijze wordt uitgevoerd. Om effectief te trainen moet je goed trainen. Ik zeg eigenlijk altijd dat je de lijntjes van een spier moet volgen. Wanneer deze bijvoorbeeld schuin omhoog lopen dan moet je de oefening in die richting uitvoeren. Daarnaast is de houding hierbij ook van belang. Wanneer ik een oefening uitvoer in de juiste richting maar ik trek een extreem holle rug dan is dit vaak nadelig voor de oefening. Je kan de spier dan niet optimaal trainen waardoor resultaten achter blijven.”
Heeft het vele trainen ook voordelen voor het lichaam?
“Trainen op zichzelf is een gezonde bezigheid, mits de capaciteiten van iemand niet worden overschreden. Bewegen en vooral bewegen tot de eigen grenzen en die verleggen is gezond. Het reduceert de kansen op hartkwalen, longproblemen, kanker en andere ziektes. Trainen is ook goed voor de mentale setting; het voorkomt depressies, psychische gedragsproblemen en brengt mensen in een euforische staat. In feiten verlengt trainen je leeftijd. Blessures kunnen ook verminderen door trainen, maar dan moet je uiteraard wel goed trainen.”